Stand: Juni 2020
Berlin’deki Türk Cinayetleri
Kişi
7 Temmuz 1943 Karadeniz doğumlu Celalettin Kesim 1973’te Türkiye’den işçi olarak Batı Berlin’e geldi. İlk zamanlar tornacı olarak Borsig firmasında daha sonraları öğretmen olarak bir meslek okulunda çalıştı. Bunun yanında Neukölln’deki Halk Eğitim’de halk müziği dersleri verdi. Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi ve Berlin şubesi başkanı olan Kesim, Neukölln’deki Türkenzentrum’da aynı zamanda üyesi olduğu Batı Berlin’deki SEW (Sozialistıische Einheitspartei Westberlin) ile gizli işbirliği yapan kişiydi. IG Metall sendikasında aktif olan Kesim, Borsig’te sendikasını temsil etti. Daha sonraları GEW’de (Gewerkschaft für Wissenschaft und Erziehung) aktif görev aldı. Evli olan Kesim’in bir oğlu vardı. Olay sırasında karısı ikinci çocuğuna hamileydi.
Olay
5 Ocak 1980’de TKP üyesi oniki kişilik bir grup Kottbusser Tor’da, Türkiye’de askeri darbe tehlikesine karşı bir uyarı bildirisi dağıtırlar. Aşağı yukarı yetmiş kişilik bıçaklı, zincirli ve sopalı İslamist dincilerden ve faşist bozkurtlardan oluşan bir grup, bir anda yakında bulunan Mevlana Camiisi’nden çıkarak onlara saldırır. “Allhah’ını seven vursun” ve “Ruslar Afganistan’dan defolun” sloganları atırlar. Celalettin Kesim uyluğundaki atar damarından yaralanır.
Sivil polisler, saldırıya tanık oldukları halde emniyet güçleri ve ilk yardım ekibi ancak yarım saat sonra olay yerine gelir. Bazı yoldaşları Kesim’i Kottbusser Brücke’ye kadar taşırlar. Bir ambülans, Kesim’i Urban hastanesine getirdiğinde orada hayatını kaybettiği anlaşılır. Yoldaşları, Berlin’deki en tanınmış Türkiyeli solculardan birisi olan Kesim’in planlı katledilmesinden MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) sorumlu tuturlar. Mevlana Camii’sinin cemaat üyeleri, haftalar öncesinden yabancı insanların Camii’ye silah sokup komünizm karşıtı propaganda yaptıklarını anlatırlar.
O tarihte Türkiye tam bir iç savaşın içindeydi. Binlerce solcu sendikacılar ve Aleviler, devletin desteklediği bozkurtlar ve İslamcılar tarafından katlediliyorlardı. Yetmişli yıllarda Franz Josef Strauss (Bavyera Hıristiyan Demokrat Birliği Partisi ve başkanı) ve Alman İstihbarat Teşkilatı tarafından imkan verilen Bozkurt’lar, Federal Almanya’da da sol eğlimli göçmen işçilere karşı güç olarak yuvalanabildiler. Bildiri dağıtan TKP üyelerine karşı yapılan saldırıda söz konusu olan Mevlana Camii’si, Necmettin Erbakan’ın kurduğu Milli Görüş’e aitti.
Yer
21 Haziran 1991’de Kreuzberg’li bir öğretmenin girişimiyle Skalitzer ve Kottbusser Strasse arasında Hanefi Yeter tarafından yapılan anıt ayağına, bir anma taşı yerleştirildi. Anıtın üzerinde Türkiye’li komünist şair Nazım Hikmet’in bir satırı yazılıdır: “Onlar umudun düşmanlarıdır, sevgili”.
Anma taşının yazıtı şöyledir:
Celalettin Kesim 7.7.1943 Türkiye – 5.1.1980 Berlin
Sendikacı, öğretmen Celalettin Kesim
aşırı sağcı Türk örgütü tarafından
burada bıçaklanarak öldürüldü!
Bu küçük meydanı bugün hala Türk ve Kürt solcuları miting alanı olarak tercih ediyorlar örneğin 2013’te Türkiye’deki Gezi Parkı protestoları, Türk ordusunun Kürtlere karşı yaptığı katliam ve Kuzey Suriye’deki Rojava’ya girişi dolaysıyla. Bugüne kadar isimsiz olan bu kuçük meydanı resmi olarak Celalettin Kesim Meydan’ı olarak anma girişimleri bulunmaktadır.
Dava ve devlet soruşturması
Sadırıdan sonra yedi şüpheli kişi göz altına alındı. Yapılan kötü soruşturmalar nedeniyle sonuçta sadece iki kişi hakkında dava açıldı. Görgü tanıklarının ağır suçlamalarına rağmen bir kişi daha beraat etti. Kendisini Berlin Milli Görüş’ün manevi lideri olarak gören diğer sanık, Abdul Satıcıoğlu, devletin asayişini tehlikeye sokma ve kavga çıkarma suçlamasıyla dört sene hapis cezası aldı. Almanya’daki değer yargılarına aykırı olduğu halde suçlunun, kendi düşünce dünyasına göre iyi bir şey yaptığına inandığına ikna olan mahkeme, cezayı hafifletme kararı aldı. Daha sonraki bütün davalar beraatle sonuçlandı.
Tepkiler, basın dahil
Saldırı sonrası BILD gazetesinin başlığı “Kasap bıçaklı Türk savaşı: bir ölü”. Olaydan bir hafta sonra ‘taz’ gazetesine göre: Kreuzberg SPD’den, Alternative Liste ve Punk gruplarına kadar 15.000 kişinin katıldığı bir grup Kottbusser Tor’ya uzanan bir matem yürüşüne katıldılar.. Bozkurtlar dahil bütün faşist örgütlerin yasaklanması ve Türk faşistlerin yurt dışı edilmesi istendi. taz, “Sokak ortasında işlenen bu cinayet, Alman kamuoyunu sarstı. İnsanlar, neofaşist gruplarla birlikte temeli hızlı bir şekilde gettoların sıklığında büyüyen ithal edilmiş faşist bir hareket daha olduğunu görmeye başladı.” diye yazdı.
12 Ocak 1980’de protesto yürüyüşüne çağrı
Matem yürüyüşünün 4 dakikalık videosu
Anma
Her yıl 5 Ocak’ta Kottbusser Tor’daki olay yerinde küçük bir anma toplantısı yapılıp çelenk konulur. DKP, TKP ve Türkiye göçmenler birliği (FİDEF) düzenleyenlerdir.
2014’te Kottbusser Tor’daki anma töreni:
arab.blogsport.de/images/celik_01.jpg
Makaleler:
Anma levhasının açılışı hakkında haber Berlin Öğretmenler Sendikası’nın dergisinde
Celalettin Kesim’in 40. ölüm yıl dönümü hakkında haber Junge Welt dergisinde